Cách kiếm lợi nhuận từ giao dịch hợp đồng quyền chọn

Giao dịch hợp đồng quyền chọn là một trong những phương pháp đầu tư hấp dẫn và tiềm năng để kiếm lợi nhuận trong thị trường tài chính. Bằng cách khai thác sự biến động của giá cả và tài sản cơ bản, nhà đầu tư có thể tận dụng các cơ hội giao dịch tại các sàn forex uy tín và tạo ra lợi nhuận hấp dẫn. Theo thống kê của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, trong năm 2023, khối lượng giao dịch hợp đồng quyền chọn trên thị trường chứng khoán Việt Nam đạt hơn 200 triệu hợp đồng, với tổng giá trị giao dịch đạt hơn 100 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, để thành công và tìm kiếm lợi nhuận cao trong giao dịch hợp đồng quyền chọn, việc hiểu rõ về cách hoạt động của chúng và áp dụng các chiến lược phù hợp là rất quan trọng.

Vậy, hợp đồng quyền chọn là gì? Làm thế nào để tham gia hợp đồng quyền chọn?

Trong bài viết này, Forexnews sẽ trình bày 4 cách kiếm lợi nhuận từ giao dịch hợp đồng quyền chọn và những yếu tố quan trọng để thành công trong thị trường chứng khoán và thị trường forex. Từ đó, giúp nhà đầu tư cần có kiến thức forex và kinh nghiệm về thị trường tài chính trước khi tham gia giao dịch hợp đồng quyền chọn.

MUA HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN MUA (LONG CALL OPTION)

Mua hợp đồng quyền chọn mua, hay còn gọi là long call option, là một chiến lược đầu cơ giá lên trong thị trường tài chính. Khi mua long call, nhà đầu tư forex kỳ vọng giá của tài sản cơ sở sẽ tăng lên, tạo cơ hội cho họ có quyền, nhưng không bắt buộc, mua một lượng hàng hóa cơ bản nhất định ở mức giá xác định trước (giá strike) vào ngày đáo hạn.

Người mua hợp đồng quyền chọn mua phải trả một khoản phí cho người bán, gọi là phí mua hợp đồng. Phí này được thanh toán tại thời điểm ký kết hợp đồng, và sau đó, người mua trở thành người có quyền nhưng không bắt buộc phải thực hiện quyền mua.

Chiến lược long call mang lại ưu điểm không giới hạn lợi nhuận với rủi ro chỉ là phí mua hợp đồng ban đầu.

Ví dụ: Giả sử cổ phiếu X đang có giá 20 USD/cổ phiếu, và người đầu tư quyết định mua một quyền chọn mua (call option) với giá thực hiện là 20 USD, có thời hạn là 4 tháng và được giao dịch với giá 1 USD. Mỗi hợp đồng được đại diện bởi 100 cổ phiếu, và giá của mỗi hợp đồng là 100 USD.

Trong tình huống này, nếu giá cổ phiếu tăng lên, nhà đầu tư có thể có lợi nhuận. Chẳng hạn, nếu giá cổ phiếu đạt 21 USD, nhà đầu tư sẽ hòa vốn, tức là giá thị trường trên mỗi cổ phiếu (21 USD) sẽ bằng giá thực hiện (20 USD) cộng với phí bảo hiểm 1 USD. Nếu giá cổ phiếu tăng lên hơn, quyền chọn có thể tăng giá thêm 100 USD cho mỗi đơn vị tăng giá của cổ phiếu.

Cần lưu ý rằng nếu giá cổ phiếu không tăng và duy trì dưới giá thực hiện, quyền chọn sẽ hết hạn vô giá trị. Điều này có thể dẫn đến mất mát toàn bộ số vốn đầu tư của nhà đầu tư, tức là 100 USD mỗi hợp đồng.

Tuy nhiên, nhược điểm của chiến lược này là rủi ro mất hoàn toàn số vốn đầu tư forex hay cổ phiếu nếu giá cổ phiếu kết thúc dưới giá strike. Nên sử dụng chiến lược long call khi kỳ vọng cổ phiếu sẽ tăng đáng kể trước khi hợp đồng hết hạn, với ý thức rằng có thể phải chấp nhận mất phí mua hợp đồng nếu kịch bản không diễn ra như mong đợi.

Nhìn chung, việc mua long call option là một công cụ đầu cơ hữu ích trong chiến lược giao dịch quyền chọn, tận dụng lợi ích từ sự tăng giá của tài sản mà không cần mua trực tiếp tài sản đó. Tuy nhiên, quyết định sử dụng nó cần được đánh giá kỹ lưỡng dựa trên các yếu tố như giá thỏa thuận, thời hạn hợp đồng và biến động giá của tài sản cơ bản.

BÁN HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN MUA (SHORT CALL OPTION)

Bán hợp đồng quyền chọn mua (short call option) là một chiến lược giao dịch trong đầu cơ giá giảm của tài sản cơ sở. Trong trường hợp này, người bán hợp đồng quyền chọn mua không chỉ nhận được một khoản phí (phí bán quyền chọn mua) từ người mua mà còn có trách nhiệm cung cấp tài sản cơ bản nếu người mua quyền thực hiện hợp đồng.

Chiến lược short call mang lại ngay lợi nhuận từ việc bán quyền chọn mua, nhưng đồng thời có rủi ro không giới hạn nếu thị trường tăng mạnh. Các nhà giao dịch cổ phiếu hay giao dịch forex thường đối mặt với rủi ro lớn khi thị trường có biến động mạnh, và công ty môi giới cũng gặp phải khả năng rủi ro tín dụng khi giải quyết khoản lỗ đối với trung tâm thanh toán.

Mặc dù chiến lược short call có rủi ro cao, nhưng nó có thể được kết hợp với các chiến lược khác để giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận. Một cách tiếp cận khả thi là kết hợp bán quyền chọn mua với việc mua cổ phiếu, tạo thành một chiến lược rủi ro thấp hơn.

Ví dụ, nếu nhà giao dịch bán một quyền chọn mua và đồng thời mua cổ phiếu với giá thấp, họ có thể tận dụng phí bán quyền chọn mua để giảm thiểu rủi ro của việc sở hữu cổ phiếu. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng người bán sẽ mất tiền nếu giá tài sản cơ bản tăng vượt qua giá thoả thuận.

Giả sử cổ phiếu X hiện đang có giá 20 USD/cổ phiếu, và một nhà giao dịch quyết định thực hiện một chiến lược giao dịch bao gồm việc mua 100 cổ phiếu với tổng giá trị 2.000 USD và đồng thời bán một quyền chọn mua. Quyền chọn này có giá thực hiện là 20 USD và có thời hạn 4 tháng, với phí bảo hiểm là 100 USD hoặc một hợp đồng * 1 USD * 100 cổ phiếu.

Trong tình huống này, nhà giao dịch đã đầu tư 2.000 USD để mua cổ phiếu và nhận được 100 USD từ việc bán quyền chọn mua. Giá thực hiện của quyền chọn là 20 USD, nên nhà giao dịch chỉ hòa vốn khi giá cổ phiếu giảm xuống 19 USD, tính cả phí bảo hiểm 1 USD đã nhận được từ việc bán quyền chọn.

Nếu giá cổ phiếu giảm dưới 19 USD, nhà giao dịch sẽ mất tiền, vì giá cổ phiếu sẽ giảm nhiều hơn mức bù đắp từ phí bảo hiểm. Trong trường hợp giá chính xác là 20 USD, nhà giao dịch sẽ giữ toàn bộ phí bảo hiểm và giữ cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu tăng lên trên 20 USD, nhà giao dịch sẽ có mức tăng giới hạn ở mức 100 USD, tương đương với lợi nhuận từ việc giữ cổ phiếu và phí bảo hiểm ban đầu. Tuy rủi ro của quyền chọn mua ngắn hạn là mất 100 USD cho mỗi đô la tăng trên 20 đô la, nhưng nó được bù đắp bằng lợi nhuận từ cổ phiếu. Do đó, tổng lợi nhuận mà nhà giao dịch có thể nhận được là 100 USD.

Người bán hợp đồng quyền chọn mua nhận được phí bán quyền chọn mua và phải luôn sẵn sàng cung cấp tài sản cơ bản với giá thỏa thuận đã được thỏa thuận trước đó. Chiến lược short call có ưu điểm là người bán chỉ chịu rủi ro giới hạn ở mức phí nhận được, nhưng rủi ro không giới hạn khi giá tài sản cơ bản tăng mạnh.

Mặc dù chiến lược này có thể mang lại lợi nhuận nếu giá tài sản không tăng vượt qua giá thoả thuận, nhưng cũng đồng nghĩa với việc người bán có thể mất tiền nếu thị trường phát triển không theo đúng dự đoán. Do đó, cần phải đánh giá kỹ lưỡng và kết hợp nó với các chiến lược khác để tối ưu hóa kết quả giao dịch.

MUA HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN BÁN (LONG PUT OPTION)

Chiến lược Long Put là một cách để kiếm lời khi thị trường giảm. Trong chiến lược này, nhà giao dịch cổ phiếu hay giao dịch forex mua một quyền chọn bán, có nghĩa là “mua” một quyền chọn bán, và kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ thấp hơn giá thực hiện khi hết hạn.

Cổ phiếu X hiện đang có giá 20 đô la mỗi cổ phiếu, và có một quyền chọn bán có giá thực hiện là 20 đô la và hết hạn sau 4 tháng, được giao dịch ở mức 1 đô la. Hợp đồng này có giá 100 USD hoặc một hợp đồng * 1 USD * 100 cổ phiếu được đại diện cho mỗi hợp đồng.

Trong tình huống này, quyền chọn bán hòa vốn ngay cả khi cổ phiếu đóng cửa khi hết hạn ở mức 19 USD/cổ phiếu hoặc giá thực hiện trừ đi khoản phí bảo hiểm 1 USD đã trả. Dưới 20 đô la, giá trị của quyền chọn bán sẽ tăng lên 100 đô la cho mỗi đô la giảm giá trong cổ phiếu. Tuy nhiên, khi giá cổ phiếu vượt qua mức 20 đô la, quyền chọn bán sẽ hết giá trị và nhà giao dịch sẽ mất toàn bộ khoản phí bảo hiểm đã trả, tức là 100 đô la.

Nếu giá cổ phiếu giảm dưới mức giá thực hiện, quyền chọn bán có thể mang lại lợi nhuận, và lợi nhuận sẽ tăng lên với mỗi đô la giảm giá. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu tăng lên mức trên mức thực hiện, quyền chọn bán sẽ không có giá trị, và nhà giao dịch sẽ mất toàn bộ phí bảo hiểm đã trả.

Trong tình huống này, nhà giao dịch đầu tư 100 USD để mua quyền chọn bán, kỳ vọng rằng giá cổ phiếu sẽ giảm khi hết hạn. Phần thưởng và rủi ro của chiến lược này được xác định bởi giá cổ phiếu khi quyền chọn hết hạn. Nếu giá cổ phiếu đóng cửa dưới mức giá thực hiện, quyền chọn bán sẽ có giá trị và nhà giao dịch có thể kiếm lời, nhưng nếu giá cổ phiếu đóng cửa trên mức giá thực hiện, quyền chọn bán sẽ mất giá trị và nhà giao dịch sẽ mất khoản đầu tư cổ phiếu hoặc cả việc đầu tư forex của mình.

Ưu điểm của chiến lược Long Put là khả năng kiếm lời có thể gấp nhiều lần số tiền đầu tư ban đầu nếu cổ phiếu giảm giá đáng kể. Tuy nhiên, nhược điểm là chiến lược này có giới hạn ở mức phí phải trả, và nếu cổ phiếu giảm giá không đủ, có thể không trả lại được toàn bộ phí bảo hiểm đã trả.

Chiến lược này thường được sử dụng khi nhà giao dịch kỳ vọng giảm giá của cổ phiếu và muốn bảo vệ đầu tư cổ phiếu và đầu tư forex của mình. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giá cổ phiếu không luôn chạy theo ý muốn của nhà giao dịch, và việc phân tích cẩn thận về các trường hợp có thể xảy ra là quan trọng.

BÁN HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN BÁN (SHORT PUT OPTION)

Chiến lược giao dịch quyền chọn bán là một chiến lược đối lập với quyền chọn mua. Trong chiến lược này, nhà giao dịch bán quyền chọn bán, được gọi là “bán khống” quyền chọn bán. Kỳ vọng của họ là giá cổ phiếu sẽ cao hơn giá thực hiện khi quyền chọn hết hạn. Người giao dịch cổ phiếu hay cả giao dịch forex sẽ nhận được một khoản phí bảo hiểm bằng tiền mặt khi bán quyền chọn bán, đây là số tiền cao nhất mà một quyền chọn bán ngắn có thể kiếm được.

Ví dụ: Cổ phiếu X giao dịch ở mức 20 đô la mỗi cổ phiếu, và một quyền chọn bán có giá thực hiện là 20 đô la, hết hạn sau 4 tháng và đang giao dịch ở mức 1 đô la. Hợp đồng này có giá 100 USD hoặc một hợp đồng * 1 USD * 100 cổ phiếu, đại diện cho mỗi hợp đồng.

Trong ví dụ này, quyền bán khống hòa vốn ở mức 19 đô la hoặc giá thực hiện trừ đi phí bảo hiểm nhận được. Dưới 19 đô la, quyền bán khống khiến người giao dịch phải trả 100 đô la cho mỗi đô la giảm giá, trong khi trên 20 đô la, người bán quyền chọn bán kiếm được toàn bộ phí bảo hiểm 100 đô la. Trong khoảng từ 19 đến 20 đô la, người bán quyền chọn bán sẽ kiếm được một phần nhưng không phải tất cả phí bảo hiểm.

Lợi nhuận của giao dịch bán khống không bao giờ nhiều hơn khoản phí bảo hiểm nhận được, ở đây là 100 đô la. Nhược điểm của chiến lược này là tổng giá trị của cổ phiếu cơ bản trừ đi phí bảo hiểm nhận được, và điều này sẽ xảy ra nếu cổ phiếu giảm xuống dưới giá thị trường. Trong ví dụ này, người giao dịch sẽ phải mua 2.000 USD cổ phiếu (100 cổ phiếu * giá thực hiện 20 USD), nhưng số tiền này sẽ được bù đắp bằng khoản phí bảo hiểm 100 USD nhận được, với tổng thiệt hại là 1.900 USD.

Bán khống là lựa chọn khi bạn kỳ vọng cổ phiếu sẽ đóng cửa ở mức giá thực hiện hoặc cao hơn khi quyền chọn hết hạn. Cổ phiếu chỉ cần ở mức bằng hoặc cao hơn giá thực hiện để quyền chọn hết hạn trở nên vô giá trị, cho phép bạn giữ toàn bộ phí bảo hiểm nhận được. Nhà môi giới cần đảm bảo bạn có đủ vốn để mua cổ phiếu nếu giao dịch kết thúc bằng tiền, và chiến lược này có thể phù hợp với nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu ở mức giá thực hiện khi cổ phiếu giảm giá.

LÃI/LỖ VÀ QUYỀN/NGHĨA VỤ KHI GIAO DỊCH HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN

Trong giao dịch hợp đồng quyền chọn, xác định lãi/lỗ phụ thuộc vào sự thay đổi giá của tài sản cơ bản so với giá thoả thuận. Người mua hợp đồng có quyền nhưng không bắt buộc thực hiện hợp đồng, trong khi người bán hợp đồng có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng nếu người mua quyền thực hiện. Quản lý rủi ro là rất quan trọng trong giao dịch hợp đồng quyền chọn.

Khi giao dịch options, cần phân biệt rõ giữa quyền và nghĩa vụ. Người mua options chỉ có quyền và không bắt buộc phải thực hiện giao dịch nếu không có lợi, với lỗ tối đa bằng phí options ban đầu. Ngược lại, người bán options có nghĩa vụ phải thực hiện giao dịch theo yêu cầu của người mua, với khả năng lợi nhuận âm vô hạn nếu thị trường diễn biến bất lợi.

Khi giao dịch hợp đồng quyền chọn, người mua có quyền, nhưng không bắt buộc, mua một tài sản cụ thể từ người bán trong một khoảng thời gian và với giá đã thỏa thuận trước đó. Ngược lại, người bán có nghĩa vụ, nhưng không bắt buộc, bán một tài sản cụ thể cho người mua khi yêu cầu, với khả năng lỗ không giới hạn. Lợi/lỗ cụ thể phụ thuộc vào giá của tài sản cơ bản so với giá thực hiện của quyền chọn.

NHÀ ĐẦU TƯ CẦN BAO NHIÊU TIỀN ĐỂ ĐẦU TƯ HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN

Số tiền cần để giao dịch quyền chọn không có một con số cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như loại quyền chọn, tài sản cơ bản, giá thoả thuận, thời hạn và mức độ rủi ro mà nhà đầu tư cổ phiếu hay đầu tư forex mong muốn chấp nhận.

Khi mua một quyền chọn, nhà đầu tư phải trả một khoản tiền gọi là giá thực hiện (strike price) để sở hữu quyền chọn đó. Giá thực hiện là giá mà người mua quyền chọn có quyền mua (đối với quyền chọn mua) hoặc bán (đối với quyền chọn bán) tài sản cơ bản.

Ví dụ, giá thực hiện của quyền chọn mua cổ phiếu ABC là 100.000 đồng/cổ phiếu, trong khi giá thị trường của cổ phiếu ABC là 120.000 đồng/cổ phiếu. Trong trường hợp này, nhà đầu tư chỉ cần trả 100.000 đồng/cổ phiếu để mua quyền chọn mua cổ phiếu ABC. Nếu giá thị trường của cổ phiếu ABC tăng lên 150.000 đồng/cổ phiếu, nhà đầu tư có thể thực hiện quyền chọn mua của mình và mua cổ phiếu ABC với giá 100.000 đồng/cổ phiếu. Như vậy, nhà đầu tư sẽ thu được lợi nhuận là 50.000 đồng/cổ phiếu x 100 cổ phiếu = 5.000.000 đồng.

Ngoài ra, nhà đầu tư cũng phải thanh toán một khoản phí giao dịch cho sàn giao dịch uy tín hoặc môi giới. Phí này thường được tính dựa trên số lượng quyền chọn và giá trị giao dịch.

Trong trường hợp này phí giao dịch quyền chọn mua cổ phiếu ABC là 50.000 đồng/100 quyền chọn. Trong trường hợp này, nhà đầu tư mua 100 quyền chọn mua cổ phiếu ABC, thì phí giao dịch mà nhà đầu tư phải trả là 50.000 đồng x 100 = 5.000.000 đồng.

Tuy nhiên, việc xác định số tiền cần để giao dịch quyền chọn còn phụ thuộc vào quyền margin (margin requirement) mà sàn giao dịch uy tín yêu cầu. Quyền margin là một khoản tiền tối thiểu mà nhà đầu tư phải có trong tài khoản giao dịch của mình để mở và duy trì một vị thế quyền chọn.

Quyền margin được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm của giá trị giao dịch hoặc giá trị quyền chọn. Tỷ lệ này khác nhau tùy thuộc vào sàn giao dịch, loại tài sản cơ bản và mức độ rủi ro liên quan. Ví dụ, quyền margin cho quyền chọn mua cổ phiếu ABC là 20% giá trị giao dịch. Trong trường hợp này, nhà đầu tư mua 100 quyền chọn mua cổ phiếu ABC với giá thực hiện là 100.000 đồng/cổ phiếu, thì giá trị giao dịch là 100.000 đồng/cổ phiếu x 100 cổ phiếu = 10.000.000 đồng. Như vậy, quyền margin mà nhà đầu tư phải có trong tài khoản giao dịch của mình là 10.000.000 đồng x 20% = 2.000.000 đồng.

Vì vậy, để biết chính xác số tiền cần để giao dịch quyền chọn, nhà đầu tư nên liên hệ với sàn giao dịch hoặc môi giới của họ để biết thông tin chi tiết về giá thực hiện, phí giao dịch và quyền margin áp dụng cho các quyền chọn cụ thể mà họ quan tâm.

Để kiếm lợi nhuận từ giao dịch hợp đồng quyền chọn, nhà đầu tư cổ phiếu và đầu tư forex cần lưu ý những điều sau:

Chuẩn bị đầy đủ kiến thức và kinh nghiệm: Giao dịch hợp đồng quyền chọn là một hình thức đầu tư có rủi ro cao. Do đó, nhà đầu tư cần chuẩn bị đầy đủ kiến thức và kinh nghiệm trước khi tham gia giao dịch.

Xác định đúng xu hướng của giá tài sản cơ sở: Lợi nhuận từ giao dịch hợp đồng quyền chọn phụ thuộc vào việc nhà đầu tư dự đoán chính xác xu hướng của giá tài sản cơ sở. Do đó, nhà đầu tư cần phân tích kỹ lưỡng xu hướng của giá tài sản cơ sở trước khi đưa ra quyết định giao dịch.

Quản lý rủi ro hiệu quả: Giao dịch hợp đồng quyền chọn có rủi ro cao. Do đó, nhà đầu tư cần quản lý rủi ro hiệu quả bằng cách sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro như lệnh dừng lỗ (stop-loss).

Kết luận: 

Để thành công trong giao dịch hợp đồng quyền chọn, hiểu biết về cách hoạt động của chúng và áp dụng các chiến lược phù hợp là rất quan trọng. Nhà đầu tư cần có kiến thức vững chắc về thị trường tài chính và thị trường forex trước khi tham gia giao dịch hợp đồng quyền chọn. Điều này sẽ giúp họ đánh giá, lựa chọn sàn giao dịch forex và quản lý rủi ro một cách hiệu quả, đồng thời tìm kiếm các cơ hội lợi nhuận trong môi trường giao dịch phức tạp.Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kiến thức phù hợp, giao dịch hợp đồng quyền chọn có thể trở thành một công cụ mạnh mẽ để đạt được lợi nhuận trong lĩnh vực đầu tư tài chính. Tuy nhiên, nhớ rằng giao dịch này cũng có rủi ro, và việc tìm hiểu và áp dụng chiến lược phù hợp là rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận.

Hy vọng qua bài viết này, Forexnews đã trình bày giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về giao dịch hợp đồng quyền chọn và những yếu tố quan trọng để thành công trong thị trường tài chính.