Giới thiệu về mô hình kim cương (Diamond Top)

Mô hình kim cương (Diamond Top) là một mẫu giá xuất hiện trên biểu đồ giá của thị trường ngoại hối (forex) tại các sàn forex uy tín và được sử dụng trong phân tích kỹ thuật để dự đoán sự đảo chiều của xu hướng giá. Chẳng hạn, một nghiên cứu của Bulkowski (2018) đã xem xét mô hình kim cương trên thị trường chứng khoán và cho thấy tỷ lệ thành công của mô hình này là khoảng 60-65%. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mô hình kim cương không phải lúc nào cũng đảm bảo độ tin cậy và không thể đảm bảo thành công tuyệt đối trong giao dịch forex. Việc sử dụng mô hình này đòi hỏi sự kết hợp với các phương pháp và công cụ phân tích khác, cũng như đánh giá kỹ lưỡng và quản lý rủi ro.

Vậy cụ thể, khái niệm mô hình kim cương (Diamond Top) là gì? Các đặc điểm nhận dạng và cách giao dịch như thế nào?

Trong bài viết này, Forexnews sẽ cung cấp khái niệm mô hình kim cương (Diamond Top), 3 đặc điểm nhận dạng mô hình, 4 cách giao dịch cũng những lợi ích và hạn chế để nhà đầu tư forex có thêm cái nhìn khác quan trong quá trình giao dịch đạt nhiều lợi nhuận.

THẾ NÀO LÀ MÔ HÌNH KIM CƯƠNG (DIAMOND TOP)

Mô hình kim cương (Diamond Top) là một biểu hiện độc đáo trên biểu đồ giá, được hình thành từ sự hội tụ của 4 đỉnh nến tạo thành hình kim cương trên biểu đồ. Cụ thể, mô hình này được tạo thành từ:

• Đỉnh 1: nến có giá cao nhất
• Đỉnh 2: nến có giá thấp nhất
• Đỉnh 3: nến có giá cao hơn đỉnh 2 nhưng thấp hơn đỉnh 1
• Đỉnh 4: nến có giá thấp hơn đỉnh 1 nhưng cao hơn đỉnh 2

Bốn đỉnh nến này tạo thành hình dạng giống kim cương trên biểu đồ, với 2 đỉnh cao là đỉnh 1 và 3, 2 đỉnh thấp là đỉnh 2 và 4.

Mô hình kim cương là một dạng đảo chiều xu hướng tăng, xuất hiện sau một đợt tăng giá mạnh. Nó xuất phát từ sự kết hợp độc đáo giữa các đỉnh và đáy, tạo nên hình dáng giống viên kim cương. Mô hình này thường là dấu hiệu chuyển đổi từ xu hướng tăng sang xu hướng giảm.

Đặc biệt, mô hình Diamond Top hình thành bởi hai hình tam giác hợp lại, tạo thành một hình dạng giống viên kim cương hay hình con thoi. Trong giai đoạn xu hướng tăng, mô hình này bao gồm một phần tam giác mở rộng (>) khi giá tăng từ trái sang phải và một phần tam giác thu hẹp (<) khi giá giảm từ trái qua phải. Mô hình này hoàn thiện khi giá giảm và phá vỡ khỏi “viên kim cương”.

Điều quan trọng là mô hình Diamond Top thường bắt đầu với việc vượt lên và phá vỡ đường kháng cự khi giá đang trong xu hướng tăng trước đó. Đồng thời, nó có nhiều đặc điểm nhận dạng tương đồng với mô hình vai đầu vai (Head and Shoulders), đòi hỏi sự cẩn trọng của các trader để tránh nhầm lẫn giữa hai mô hình này.

Tóm lại, mô hình kim cương là một biểu hiện độc đáo trên biểu đồ giá, có tính chất đảo chiều và đồng thời chứa đựng nhiều thông điệp quan trọng về sự chuyển đổi của xu hướng giá trên thị trường forex.

1.1. Mô hình đảo chiều xu hướng tăng

Mô hình kim cương (Diamond Top) là một biểu hiện đảo chiều xu hướng tăng trên thị trường tài chính. Khi xu hướng tăng đang diễn ra, đỉnh 1 đánh dấu đỉnh cao nhất của xu hướng, sau đó thị trường forex điều chỉnh về đỉnh 2. Đỉnh 3 là nỗ lực phục hồi nhưng không vượt qua được đỉnh 1 trước đó. Cuối cùng, đỉnh 4 phá vỡ đỉnh 2 và xác nhận sự đảo chiều xu hướng.

Mô hình bắt đầu với việc phá vỡ đường kháng cự theo hướng đi lên, khi giá vẫn đang trong xu hướng tăng. Một nhánh tam giác mở rộng hình thành như một dấu “<” và giá tăng từ trái sang phải. Ngược lại, một nhánh tam giác khác đóng lại như ký hiệu “>” và giá giảm từ trái sang phải. Mô hình sẽ hoàn chỉnh khi giá trị tài sản giảm xuống và phá vỡ ra khỏi mô hình kim cương.

Đối với nhà giao dịch forex, nếu mô hình kim cương xuất hiện sau một đợt tăng giá, đây có thể là tín hiệu đảo chiều từ xu hướng tăng sang xu hướng giảm. Trong giai đoạn này, nhà giao dịch nên bán tại đỉnh 3 và mở vị thế bán ngắn tại đỉnh 4 để hưởng lợi từ xu hướng giảm mới. Mô hình này thường xuất hiện khi sự tăng giá đột ngột bị gián đoạn do sự tương đối giữa lực cung và lực cầu.

1.2. Mô hình đảo chiều xu hướng giảm

Mô hình kim cương không chỉ xuất hiện sau một đợt tăng giá mà còn có thể nổi bật sau một giai đoạn giảm giá, thể hiện sự đảo chiều từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng. Trong trường hợp này, mô hình kim cương là dấu hiệu của sự phục hồi trong thị trường forex và tiềm năng tăng giá trong tương lai.

Khi xu hướng giảm diễn ra, đỉnh 2 đánh dấu đáy của xu hướng, sau đó thị trường có sự tăng trở lại với đỉnh 3. Đỉnh 4 là nỗ lực giảm tiếp nhưng không vượt qua được đỉnh 2. Cuối cùng, đỉnh 1 phá vỡ đỉnh 3 và xác nhận sự đảo chiều sang xu hướng tăng. Trong tình huống này, nhà giao dịch forex có thể chọn mua tại đỉnh 4 và mở vị thế mua dài tại đỉnh 1 để theo xu hướng mới.

ĐẶC ĐIỂM NHẬN DẠNG MÔ HÌNH KIM CƯƠNG

Để nhận dạng chính xác mô hình kim cương, cần lưu ý một số đặc điểm sau:

2.1. Khoảng cách giữa các đỉnh

Một đặc điểm quan trọng của mô hình kim cương là khoảng cách giữa các đỉnh. Khoảng cách này cần được duy trì không quá xa giữa các đỉnh liên tiếp (đỉnh 1 và 2, đỉnh 2 và 3…) để đảm bảo tạo thành hình dạng kim cương đều. Khi khoảng cách giữa các đỉnh quá xa, mô hình có thể khó hình thành hoặc việc xác định đảo chiều trở nên khó khăn hơn.

Thông thường, khoảng cách giữa các đỉnh trong mô hình kim cương thường khá rộng, thể hiện sự dao động mạnh của giá trong quá trình hình thành mô hình. Tuy nhiên, nếu khoảng cách giữa các đỉnh ngắn lại, điều này có thể là dấu hiệu của sự yếu đuối của mô hình và tín hiệu đảo chiều có thể không được xác nhận.

2.2. Khối lượng giao dịch tại các đỉnh

Khối lượng giao dịch forex đóng một vai trò quan trọng trong việc phân tích mô hình kim cương. Thông thường, khối lượng giao dịch tại đỉnh 1 và 2 thường lớn hơn so với đỉnh 3 và 4, đặc điểm này giúp xác nhận đỉnh đầu tiên và đáy đầu tiên của xu hướng cũ. Trong quá trình hình thành mô hình, khối lượng giao dịch forex tại các đỉnh có xu hướng giảm dần, thể hiện sự suy yếu của lực cầu và tăng cường khả năng đảo chiều của mô hình. Đỉnh 3 và 4 có khối lượng nhỏ hơn do là nỗ lực đảo chiều chưa thành công.

2.3. Chiều dài của bóng nến

Chiều dài của bóng nến chơi một vai trò quan trọng trong phân tích mô hình kim cương, đặc biệt tại 4 đỉnh khác nhau. Chiều dài của bóng trên và bóng dưới các nến tại các đỉnh này phản ánh sự tranh chấp áp đảo giữa lực cung và lực cầu tại các vùng giá đó. Quan sát kỹ chiều dài của bóng nến giúp xác định rõ ràng hơn đỉnh và đáy của xu hướng cũ.

Nhìn vào chiều dài của bóng nến, những bóng nến dài hơn thường thể hiện sự bất ổn và tranh cãi giữa các thế lực mua và bán trên thị trường forex. Đồng thời, sự tăng giảm mạnh mẽ của giá trong quá trình hình thành mô hình kim cương cũng được thể hiện qua chiều dài của bóng nến. Điều này là một yếu tố quan trọng để nhận biết các tín hiệu và đặc điểm của mô hình kim cương trong quá trình giao dịch forex.

CÁCH GIAO DỊCH MÔ HÌNH KIM CƯƠNG

Sau khi nhận diện chính xác mô hình kim cương, các bước giao dịch forex cụ thể như sau:

3.1. Thiết lập điểm vào lệnh

Khi nhận diện mô hình kim cương, điểm vào lệnh có thể được xác định khi giá vượt qua mức hỗ trợ hoặc mức kháng cự tại đáy và đỉnh của mô hình. Điểm vào lệnh cần được xác nhận bằng các tín hiệu khác như xác nhận từ các chỉ báo kỹ thuật hoặc mô hình nến.

Đối với điểm mở vị thế mua, nó nên được thiết lập ngay trên hoặc trên đỉnh 4 một ít. Ví dụ: Giá tại đỉnh 4 là 1.3600, điểm mua có thể được đặt ở 1.3610 hoặc 1.3615 để đảm bảo vào lệnh chuẩn xác nhất. Ngược lại, điểm bán đặt dưới hoặc ngay tại đỉnh 3. Ví dụ: Giá đỉnh 3 là 1.3700, điểm bán có thể là 1.3690 hoặc 1.3700.

Để vào lệnh bán với mô hình kim cương, nhà giao dịch forex cần đợi đến khi mức giá xuyên thủng mô hình và thực hiện lệnh bán phía dưới cạnh bên phải của hình. Đồng thời, nhà giao dịch cần tập trung ánh nhìn vào cạnh dưới phải của hình thoi để xác định điểm breakout và đặt lệnh bán khi giá phá vỡ khu vực đó. Kiên nhẫn là yếu tố quan trọng để đảm bảo mô hình được hình thành hoàn chỉnh và tránh tình trạng phá giá giả.

3.2. Thiết lập điểm dừng lỗ

Để bảo vệ vốn đầu tư forex, việc thiết lập điểm dừng lỗ là quan trọng khi giao dịch mô hình kim cương. Điểm dừng lỗ thường được đặt cách xa đỉnh mở lệnh một khoảng vừa phải để tránh rủi ro đối tác ngược chiều đánh chệch sát điểm vào. Ví dụ: Mở mua tại 1.3615, điểm dừng lỗ có thể là 1.3580 hoặc 1.3550. Mở bán tại 1.3700, điểm dừng lỗ là 1.3730 hoặc 1.3750.

Trong trường hợp mô hình kim cương, điểm dừng lỗ thường được đặt trên mức kháng cự của mô hình. Nếu giá vượt qua mức này, điểm dừng lỗ sẽ kích hoạt để cắt lỗ và bảo vệ vốn. Điều này giúp người giao dịch forex bảo vệ tài khoản khỏi những biến động không lường trước được của thị trường.

Cắt lỗ là một biện pháp cần thiết để đối mặt với những yếu tố bất ngờ trên thị trường. Điểm cắt lỗ tốt nhất thường ở đỉnh và gần điểm vào lệnh, giúp giảm thiểu rủi ro. Nếu thị trường forex biến động mạnh, có thể xem xét việc dời điểm dừng lỗ ra xa hơn và đặt phía trên đỉnh của viên kim cương. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cách thiết lập này có thể khó dừng lỗ hơn nhưng cũng mang theo mức độ rủi ro cao hơn một phần.

3.3. Thiết lập điểm chốt lời

Để thiết lập điểm chốt lời trong giao dịch forex mô hình kim cương, nhà giao dịch có thể sử dụng các mức hỗ trợ và kháng cự tiềm năng trong quá khứ. Điểm chốt lời có thể được xác định khi giá tiếp cận các mức này. Các chỉ báo kỹ thuật như đường trung bình động hoặc điểm quay đầu cũng có thể được sử dụng để xác định điểm chốt lời.

Điểm chốt lời nên được đặt tại đỉnh của mô hình đảo chiều hoặc cao/thấp hơn một chút tùy theo mức độ chắc chắn. Ví dụ, vị thế mua nhắm tới đỉnh 1 với giá 1.3900, điểm chốt lời có thể là 1.3910 hoặc 1.3920. Vị thế bán hướng tới đỉnh 2, nếu đỉnh 2 là 1.3500, điểm chốt lời có thể đặt 1.3490 hoặc 1.3480.

Chốt lời có thể được tính bằng khoảng cách từ điểm chốt lời đến điểm breakout, tương đương với chiều cao của hình tứ giác. Tuy nhiên, trong trường hợp mô hình khó thiết lập điểm chốt lời chính xác, nhà giao dịch forex có thể áp dụng công thức từ điểm breakout bằng chiều cao của viên kim cương. Để làm cho giao dịch trở nên chắc chắn và tối ưu hơn, có thể đặt điểm chốt lời thu hẹp lại trên khoảng vài pips để tránh đối mặt với nhiều lệnh cạnh tranh tại vùng mục tiêu.

3.4. Dẫn chứng về tính chắc chắn của mô hình 

Dẫn chứng về tính chắc chắn của mô hình kim cương là khá rõ ràng. Với độ chính xác khoảng 65-70% trong việc dự đoán đảo chiều xu hướng, mô hình này được coi là đáng tin cậy. Tuy nhiên, để tăng tính chắc chắn, các nhà giao dịch forex thường kết hợp với các yếu tố khác như các mô hình nến khác, các chỉ báo kỹ thuật, hoặc các mô hình giá khác để xác nhận tín hiệu.

Trong một số trường hợp, nếu đỉnh 3 hoặc 4 vượt qua mạnh mẽ và phá vỡ đỉnh cũ, xu hướng cũ vẫn có thể tiếp tục. Do đó, việc kết hợp với các yếu tố hỗ trợ khác như khối lượng giao dịch, phân tích kỹ thuật là quan trọng để đưa ra quyết định chính xác hơn. Tuy nhiên, nói chung, mô hình kim cương vẫn là công cụ hữu ích trong giao dịch lướt sóng ngắn hạn và có thể giúp cải thiện tỷ lệ thắng lệnh đáng kể.

VÍ DỤ, NHỮNG LƯU Ý VỚI MÔ HÌNH NÀY

4.1. Ví dụ

Như ví dụ minh hoạ trên đồ thị EUR/USD 1 giờ, ta có thể nhận diện rõ mô hình kim cương:

• Đỉnh 1 tạo ra tại mức 1,2200 với khối lượng lớn.
• Đỉnh 2 đánh dấu đáy xu hướng ở 1,1890 cùng khối lượng cao
• Đỉnh 3 là nến hồi phục lên 1,1965 nhưng vẫn thấp hơn đỉnh 1 trước đó
• Đỉnh 4 giảm xuống 1,1875 nhưng cao hơn đáy cũ tại đỉnh 2
• Cuối cùng, đỉnh 1 bứt phá vượt đỉnh 3 và xác nhận sự đảo chiều sang xu hướng tăng

Theo cách giao dịch forex đã hướng dẫn, nhà đầu tư forex sẽ bán ngắn tại 1,1965 (đỉnh 3), điểm dừng lỗ 1,1990. Mục tiêu lợi nhuận giả định là 70 pips.

Đồng thời, mở mua dài tại 1,1875 (đỉnh 4), điểm dừng lỗ 1,1840. Mục tiêu lợi nhuận là 80 pips lên đến vùng 1,1955.

Như vậy, tổng lợi nhuận của giao dịch kép này là 150 pips, tương đương $150 nếu sử dụng lôt tiêu chuẩn 0.01. Con số lợi nhuận khá lớn từ một mô hình đơn giản.

4.2. Những lưu ý

Xác nhận mô hình: Để xác nhận mô hình kim cương, bạn cần chờ đợi một đợt giảm giá sau khi mô hình hoàn thành. Đợt giảm giá này xác nhận sự thay đổi tâm lý từ lực mua sang lực bán và cung cấp một tín hiệu giao dịch tiềm năng

.

Quản lý rủi ro: Trong quá trình giao dịch forex mô hình kim cương, quản lý rủi ro là rất quan trọng. Đặt một mức dừng lỗ (stop-loss) hợp lý để bảo vệ vốn đầu tư forex của bạn trong trường hợp giá tiếp tục tăng sau mô hình hoàn thành. Cân nhắc cách đặt mức chốt lời (take-profit) dựa trên mức hỗ trợ tiếp theo hoặc một chỉ báo kỹ thuật khác để tối đa hóa lợi nhuận.

Xác nhận bằng chỉ báo kỹ thuật khác: Mặc dù mô hình kim cương có thể là một dấu hiệu đảo chiều mạnh, xác nhận bằng các chỉ báo kỹ thuật khác có thể giúp tăng tính chính xác của quyết định giao dịch. Ví dụ, bạn có thể sử dụng các chỉ báo động lực (oscillators) như RSI (Relative Strength Index) hoặc MACD (Moving Average Convergence Divergence) để xác nhận sự suy yếu của lực mua và khả năng chuyển đổi xu hướng.

Hạn chế của mô hình: Mô hình kim cương không phải lúc nào cũng chính xác 100%. Đôi khi nó có thể tạo ra tín hiệu giả hoặc không hoàn thành. Do đó, luôn luôn kết hợp mô hình kim cương với các phương pháp phân tích kỹ thuật khác để tăng tính xác thực và giảm rủi ro.

Khả năng tùy chỉnh: Mô hình kim cương có thể được tùy chỉnh và điều chỉnh để phù hợp với điều kiện thị trường forex cụ thể. Ví dụ, bạn có thể điều chỉnh độ dốc của đường chéo xuống hoặc đường chéo lên để phù hợp với xu hướng chung của thị trường.

Sự kết hợp với các mô hình khác: Mô hình kim cương có thể được sử dụng để xác nhận và kết hợp với các mô hình khác như mô hình đảo chiều đầu vai đầu vai (head and shoulders), mô hình bảng cờ (flag pattern) hoặc mô hình hình thành tam giác (triangle pattern). Kết hợp các mô hình này có thể cung cấp một góc nhìn tổng thể về xu hướng thị trường và cung cấp tín hiệu giao dịch mạnh hơn.

LỢI ÍCH VÀ HẠN CHẾ CỦA MÔ HÌNH NÀY

5.1. Lợi ích

Mô hình kim cương mang lại những lợi ích đáng kể cho nhà giao dịch forex:

• Xác định rõ ràng điểm đảo chiều xu hướng, giúp mở lệnh chính xác.
• Tăng tỷ lệ thắng lệnh nhờ dự đoán đúng xu hướng.
• Giảm thiểu rủi ro nhờ điểm vào/dừng lỗ rõ ràng.
• Cơ hội lợi nhuận cao do bắt đầu xu hướng mới sớm.
• Có thể vận dụng linh hoạt trên nhiều khung thời gian khác nhau.

Gợi ý sự suy yếu của lực mua và cung cấp tín hiệu bán ngắn:

• Mô hình kim cương thường xuất hiện sau một đợt tăng giá mạnh, là dấu hiệu của sự suy yếu của lực mua. Điều này cảnh báo nhà giao dịch về khả năng đảo chiều và giảm giá trong tương lai.
• Được sử dụng bởi nhà giao dịch forex bán ngắn để tìm cơ hội lợi nhuận khi giá giảm. Khi mô hình hoàn thành và giá giảm, nhà giao dịch có thể mở vị trí bán ngắn để tận dụng xu hướng giảm.

Tính chính xác và xác thực:

• Khi được xác nhận đúng cách, mô hình kim cương cung cấp tín hiệu giao dịch chính xác và xác thực.
• Kết hợp với các công cụ và chỉ báo phân tích kỹ thuật khác, mô hình kim cương giúp nhà giao dịch forex đưa ra quyết định thông minh và gia tăng khả năng thành công.

5.2. Hạn chế

Bên cạnh những ưu điểm, mô hình kim cương cũng có một số hạn chế cần lưu ý:

Mô hình kim cương mang lại những lợi ích như xác định điểm đảo chiều xu hướng, tăng tỷ lệ thắng lệnh, giảm rủi ro, cơ hội lợi nhuận cao và có thể áp dụng linh hoạt trên nhiều khung thời gian khác nhau. Tuy nhiên, để tận dụng những ưu điểm này, nhà giao dịch forex cần chú ý đến các yếu tố sau:

Độ tin cậy:

• Mô hình kim cương không luôn đảm bảo độ tin cậy, có thể tạo ra tín hiệu giả hoặc không hoàn thành.
• Xác nhận kỹ lưỡng và xem xét các yếu tố khác như tương quan với xu hướng chung, khối lượng giao dịch và tín hiệu khác giúp tăng tính xác thực của mô hình.

Thời gian và cơ hội giao dịch:

• Mô hình kim cương không thường xuyên xuất hiện trên biểu đồ giá, đòi hỏi kiên nhẫn để tìm kiếm các mô hình hợp lệ.

Phụ thuộc vào phân tích kỹ thuật:

• Mô hình kim cương yêu cầu nhà giao dịch có kiến thức forex và kỹ năng phân tích kỹ thuật.
• Sự thiếu hiểu biết và kinh nghiệm có thể dẫn đến quyết định giao dịch không chính xác.

Khả năng thất bại:

• Mô hình kim cương không đảm bảo thành công tuyệt đối và thị trường forex có thể có những biến động không lường trước, dẫn đến khả năng thất bại.

Hạn chế và rủi ro:

• Khó xác định chính xác nếu đồ thị quá biến động hoặc không rõ ràng.
• Có thể bỏ lỡ tín hiệu nếu đồ thị hình thành quá nhanh.
• Xu hướng mới có thể đảo ngược nếu thiếu sự hỗ trợ của các yếu tố khác.

5.3. Một số mẹo nhỏ

Dưới đây là một số mẹo nhỏ giúp tăng hiệu quả giao dịch forex với mô hình kim cương:

• Sử dụng đồ thị 1 giờ hoặc 4 giờ để dễ quan sát mô hình
• Chỉ mở lệnh khi có ít nhất 3 nến xác nhận tại đỉnh/đáy mới
• Luôn đặt lệnh Stop Loss để cắt lỗ nhanh nếu sai
• Cân nhắc chốt lời sớm 50% nếu mục tiêu lợi nhuận lớn
• Đa dạng hóa danh mục các cặp tiền khác nhau

Tham khảo thêm: Kiến thức Forex cơ bản từ A-Z mới nhất 2023

Kết luận: 

Mô hình kim cương (Diamond Top) là một công cụ phân tích kỹ thuật quan trọng trong thị trường ngoại hối (forex). Trong quá trình giao dịch, nhà đầu tư forex có thể áp dụng các phương pháp và công cụ phân tích kỹ thuật khác để xác nhận mô hình kim cương và đưa ra quyết định giao dịch thông minh. Các cách giao dịch phổ biến bao gồm việc chọn các sàn forex uy tín, mở vị trí bán ngắn sau khi mô hình hoàn thành và giá giảm, hoặc xác nhận sự đảo chiều và tham gia vào xu hướng giảm.  Mặc dù mô hình kim cương có thể mang lại lợi ích về tín hiệu giao dịch và dự đoán xu hướng giá, nhưng cần lưu ý rằng không có mô hình nào đảm bảo thành công tuyệt đối trong giao dịch forex. Việc sử dụng mô hình này yêu cầu kiến thức forex và kỹ năng phân tích kỹ thuật, cùng với việc đánh giá kỹ lưỡng và quản lý rủi ro.