Tâm lý FOMO khi giao dịch là gì? Cách khắc phục

Có thể nói hiệu ứng tâm lý FOMO xuất hiện khắp nơi trong thị trường Forex. Trên thực tế, hiện tượng tâm lý này không còn xa lạ với các nhà giao dịch, vì họ cũng đã hoặc đang mắc phải hiện tượng này. Kiểm soát được điều này là một kỹ năng rất quan trọng đối với các nhà giao dịch để tránh những tác động tiêu cực về mặt cảm xúc và khả năng phán đoán trong giao dịch forex. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách để tránh hiện tượng này. Nếu bạn đang tìm cách để khắc phục hiện tượng này hãy cùng  Forexnews.vn theo dõi bài viết dưới đây.

1. FOMO là gì?

Hiện tượng FOMO – viết tắt của “Fear Of Missing Out,” là cảm giác lo sợ bị bỏ lỡ cơ hội quan trọng hoặc sợ tụt lại so với xu hướng chung. Thuật ngữ này không chỉ thể hiện sự lo lắng về việc bị lạc hậu mà còn đồng thời tạo nên cảm giác ghen tị và khó chịu khi thấy người khác đạt được cuộc sống tốt hơn hoặc thành công hơn mình.

Hội chứng FOMO thường kích thích người ta hành động theo cảm xúc và thiếu sự lý trí, dẫn đến những quyết định không suy nghĩ kỹ lưỡng và gây ra hậu quả tiêu cực. Việc này thường xảy ra khi áp lực xã hội và so sánh với người khác trở nên quá lớn, ảnh hưởng đến quá trình ra quyết định và đôi khi làm mất đi những cơ hội quan trọng

.

Theo các nhà nghiên cứu, hội chứng FOMO có nguồn gốc từ sự bùng nổ của công nghệ kỹ thuật số và các phương tiện truyền thông, đặc biệt là mạng xã hội. Một ví dụ điển hình là việc mọi người thường cảm thấy áp đặt phải lướt Facebook hàng ngày, lo sợ bỏ lỡ những thông tin và sự kiện quan trọng nào đó. Hơn nữa, khi thấy bạn bè chia sẻ những hình ảnh tuyệt vời từ các chuyến du lịch, người ta thường bị thúc đẩy để trải nghiệm những điều tương tự, nhằm tránh cảm giác lạc hậu, ghen tỵ và khó chịu.

Tâm lý FOMO trong giao dịch forex là gì?

Hiện tượng FOMO trong thị trường ngoại hối là một tâm lý lo sợ việc bỏ lỡ cơ hội có thể mang lại lợi nhuận lớn. Đặc biệt, khi giá của một cặp ngoại tệ tăng hoặc giảm đột ngột, đám đông thường đổ vào thị trường. Khi đó, những người giao dịch forex bắt đầu trải qua tâm lý lo sợ bỏ lỡ, dẫn đến quyết định tham gia thị trường mà không suy nghĩ cẩn thận, với mục đích tránh hối tiếc.

Gần như tất cả những người tham gia thị trường đều có thể mắc phải hiện tượng tâm lý này, kể cả những người làm chủ nghề lâu dài. Khi bị chi phối bởi FOMO, người giao dịch thường trở nên thiếu tỉnh táo để đánh giá tín hiệu một cách logic, thay vào đó, họ thực hiện các giao dịch dựa trên cảm xúc. Nếu không kiểm soát được FOMO, nhà đầu tư forex có thể bỏ qua kế hoạch, gặp thất bại trong các giao dịch và đưa tài khoản của mình vào tình trạng rủi ro cao.

2. Những yếu tố gây ra hiện tượng FOMO

2.1. Biến động thị trường

Biến động của thị trường là một trong những yếu tố chính gây ra tâm lý FOMO và hối tiếc cho các nhà đầu tư. Khi thị trường dao động mạnh, giá có thể tăng hoặc giảm đột ngột, tạo ra cơ hội kiếm lời cho những người nhanh nhạy và linh hoạt. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư forex lại bị cuốn theo cảm giác bị bỏ lỡ, và quyết định giao dịch mà không có sự chuẩn bị kỹ càng. Họ có thể hối tiếc vì đã không vào lệnh sớm hơn, hoặc vì đã bỏ qua một thị trường hấp dẫn.

2.2. Tin tức và tin đồn trong thị trường 

Những tin đồn và tin tức trên thị trường cũng có ảnh hưởng lớn đến tâm lý FOMO của các nhà đầu tư forex. Khi có những thông tin mới xuất hiện, dù là chính xác hay không, nhiều người sẽ có xu hướng theo đuổi, bởi họ nghĩ rằng đó là cơ hội vàng để kiếm tiền. Tuy nhiên, không phải tất cả những tin đồn và tin tức đều đáng tin cậy, một số có thể là do những kẻ có ý đồ xấu tạo ra để lừa đảo, hoặc để thao túng thị trường. Do đó, các nhà đầu tư cần phải thận trọng, và kiểm tra nguồn tin trước khi đưa ra quyết định giao dịch.

2.3. Các sự kiện thắng thua liên tiếp

Các sự kiện thắng thua liên tiếp nhau cũng là một nguyên nhân khiến các nhà đầu tư rơi vào bẫy FOMO. Khi các nhà đầu tư forex liên tục thắng lợi trên thị trường, họ sẽ cảm thấy tự tin và hưng phấn, và muốn tận dụng tối đa cơ hội để kiếm thêm tiền. Họ sẽ có khuynh hướng đầu tư quá nhiều, mà không quan tâm đến mức độ rủi ro, hoặc không có kế hoạch thoát lệnh. 

Ngược lại, khi các nhà đầu tư liên tục thất bại trên thị trường, họ sẽ cảm thấy tuyệt vọng và muốn bù đắp cho những khoản lỗ. Họ sẽ tìm kiếm những thị trường có tiềm năng cao, hoặc những lệnh có đòn bẩy lớn, để có thể gỡ gạc nhanh chóng. Trong cả hai trường hợp này, các nhà đầu tư forex đều bị cảm xúc chi phối, và không có sự lựa chọn hợp lý. Họ sẽ dễ dàng sa vào cái bẫy FOMO, và gặp nhiều rủi ro trên thị trường.

3. Nguyên nhân gặp phải hiện tượng tâm lý FOMO trong giao dịch forex

Mặc dù hầu hết các trader thường tỏ ra mình có cái đầu lạnh, tư duy logic và không bao giờ bị ảnh hưởng bởi căng thẳng hay lo lắng, thực tế lại không hoàn toàn đồng nhất với quan điểm đó. Trong quá trình giao dịch forex, có những thời điểm mà chúng ta phải đối mặt với sự lo lắng tột cùng, đặc biệt khi các giao dịch mang theo những rủi ro cảm xúc và tâm lý.

Hội chứng FOMO, xuất phát từ cảm xúc và tâm lý, thường có nguồn gốc từ những trạng thái tinh thần và cảm nhận cá nhân. Dưới đây là 6 tâm lý và cảm xúc của hiện tượng FOMO mà trader thường xuyên phải đối mặt:

3.1. Sợ bỏ lỡ cơ hội

Nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội tiềm năng là đặc điểm quan trọng của hội chứng FOMO. Trong tình huống này, tâm lý của các nhà đầu tư forex thường hiện lên với lo ngại rằng nếu họ không tham gia thị trường ngay lúc này khi giá tăng, họ có thể bị lỡ mất cơ hội kiếm lợi nhuận lớn. Ngược lại, nếu họ không đặt lệnh bán ngay tức thì, họ có thể bỏ lỡ cơ hội thu được lợi nhuận.

Chính áp lực tâm lý như vậy thường khiến trader bị ám ảnh và thực hiện các quyết định giao dịch forex dựa trên cảm xúc mà thiếu đi tính lý trí. Điều này có thể dẫn đến việc tham gia thị trường một cách quá sớm hoặc chốt lệnh quá nhanh, không có chiến lược hay tầm nhìn dài hạn.

3.2. Thiếu hiểu biết, chạy theo đám đông

Thiếu hiểu biết và việc chạy theo đám đông thường được mô tả thông qua các thuật ngữ như “F0,” “newbie,” hay “tay mơ” – những người mới bắt đầu tham gia thị trường hoặc có kiến thức hạn chế, nhưng lại muốn tìm kiếm cơ hội kiếm tiền. Điều này làm cho họ dễ dàng rơi vào bẫy của các “cá mập” (nhà đầu tư forex kỳ cựu, có kinh nghiệm), đồng thời tăng khả năng cháy tài khoản của họ.

Cụm từ “chạy theo đám đông” thường ám chỉ việc người mới tham gia thị trường lựa chọn theo hướng của đa số, thay vì dựa vào kiến thức forex và phân tích cá nhân. Điều này có thể dẫn đến việc mắc các bẫy và chiến lược giao dịch không ổn định, đặt họ vào tình trạng rủi ro cao và có thể dẫn đến mất mát tài chính.

3.3. Thiếu kiên nhẫn

Sự thiếu kiên nhẫn thường khiến cho các trader gặp khó khăn trong việc chọn lựa điểm vào lệnh một cách hợp lý, và dễ dàng trở thành nạn nhân của việc quét stop loss, ngay cả khi họ đã xác định được hướng đi chính xác. Tâm lý này cũng có thể tác động đáng kể đến quá trình cắt lỗ và chốt lời của trader.

Thiếu kiên nhẫn thường khiến cho trader không giữ được lệnh trong thời gian dài, và họ có thể dễ dàng thả stop loss khi chỉ mới có một ít lời, mặc dù giao dịch vẫn đang tiếp tục có tiềm năng lãi suất. Điều này có thể gây lãng phí cơ hội và ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng của chiến lược giao dịch forex.

Do đó, kiên nhẫn là điều rất quan trọng để giữ được sự ổn định và tư duy lý trí trong quá trình giao dịch, giúp trader có khả năng đưa ra các quyết định chặt chẽ và đồng thời giữ lâu dài hơn trong thị trường.

3.4. Thiếu thực tế

Thực tế ban đầu là hầu hết các nhà đầu tư forex khi bắt đầu tham gia thị trường đều nuôi hy vọng làm giàu nhanh chóng. Mong đợi có thể thu về vài nghìn hoặc vài chục nghìn USD mỗi ngày chỉ dựa trên số vốn ban đầu. Điều đáng chú ý là sự tham lam không thực tế này thường dẫn đến việc mắc phải hội chứng FOMO.

Nếu trader không áp dụng một cách tiếp cận thực tế và không tuân theo nguyên tắc nào, họ sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của hội chứng FOMO. Sự mơ mộng không có cơ sở này có thể nhanh chóng biến họ thành mục tiêu thuận lợi cho thị trường, khi họ không đưa ra quyết định dựa trên thực tế và logic, mà thay vào đó, bị dẫn dụ bởi cảm xúc và ham muốn kiếm lời nhanh chóng khi giao dịch forex.

3.5. Quá tự tin hoặc tự ti

Quá tự tin hay tự ti có thể trở thành một tình trạng nguy hiểm, mở cánh cửa cho sự hình thành của hội chứng FOMO trong tư duy của trader. Tính tự tin là quan trọng, nhưng khi nó trở nên quá mức, có thể dẫn đến sự chủ quan và thiếu sự đánh giá khách quan. Ngược lại, sự tự ti và thiếu niềm tin vào bản thân có thể tạo điều kiện cho việc thực hiện giao dịch forex theo FOMO và dẫn đến thất bại.

Vì vậy, quản lý tâm lý là yếu tố then chốt để tránh rơi vào cả hai thái cực này. Trader cần điều chỉnh mức độ tự tin sao cho đủ để tự tin trong quyết định, nhưng không quá mức đến mức làm mất khả năng đánh giá một cách khách quan. Ngược lại, họ cũng cần phải vượt qua sự tự ti và tin tưởng vào khả năng của bản thân để tránh bị cuốn theo FOMO và đối mặt với những hậu quả không mong muốn khi giao dịch forex.

3.6. Không có kế hoạch 

Thiếu một kế hoạch giao dịch forex cùng với nguyên tắc thực hiện lệnh đồng nghĩa với việc trader sẽ liên tục gặp phải hội chứng FOMO. Trong trường hợp không có kế hoạch, trader dễ dàng rơi vào tình trạng giao dịch dựa trên cảm xúc, đi theo đám đông, và từ đó có thể đối mặt với rủi ro cháy tài khoản.

Đối với những người không xây dựng một kế hoạch giao dịch cụ thể và không tuân thủ nguyên tắc thực hiện lệnh, họ dễ mắc phải FOMO khi đối diện với biến động thị trường. Điều này có thể đưa đến quyết định giao dịch không cân nhắc, thiếu logic, và dẫn đến những kết quả tiêu cực. Việc có một kế hoạch giao dịch cung cấp hướng dẫn cụ thể và giúp các nhà đầu tư forex tránh được những tác động tiêu cực của FOMO.

4. Cách vượt qua hiện tượng tâm lý FOMO trong giao dịch forex

4.1. Có phương pháp giao dịch rõ ràng

Để tránh bị áp đặt bởi tâm lý FOMO, trader cần phải xây dựng một chiến lược giao dịch cụ thể thay vì dựa vào cảm tính. Đối với những nhà giao dịch mới, việc này có thể đầy thách thức, nhưng với sự phát triển của công nghệ, việc tiếp cận và tìm hiểu về các phương pháp giao dịch forex trở nên dễ dàng hơn. 

Có thể tham khảo các phương pháp giao dịch trên các trang mạng xã hội, các nguồn thông tin forex chất lượng hoặc tìm hiểu qua các video chia sẻ trên các kênh YouTube do những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực forex thực hiện. Việc kiên trì rèn luyện là chìa khóa, và thông qua sự nỗ lực này, bạn sẽ tìm thấy phương pháp giao dịch forex phù hợp nhất với bản thân.

Ngoài ra, quan trọng nhất là trader cần duy trì sự kiên định với phương pháp giao dịch của mình. Bằng cách này, họ sẽ có khả năng vượt qua áp lực tâm lý FOMO, giữ được tinh thần bình tĩnh và tập trung vào kế hoạch giao dịch forex đã xây dựng.

Việc xây dựng bộ quy tắc giao dịch là quan trọng đối với mỗi nhà đầu tư forex để tránh những tình huống rơi vào các bẫy tâm lý và nguy cơ giao dịch theo FOMO. Dưới đây là một số quy tắc có thể được áp dụng:

4.2. Bình tĩnh khi thị trường tăng mạnh

Khi thị trường có biến động tăng mạnh, quyết định đứng ngoài để tránh việc tham gia theo đám đông và giữ được tinh thần kiên nhẫn. Nhận thức rằng thị trường sẽ luôn cung cấp nhiều cơ hội, và không cần phải FOMO vào mọi cơ hội cho các nhà đầu tư forex.

4.3. Không vội vàng vào lệnh

Hạn chế việc vào lệnh khi cây nến chưa đóng cửa, giúp đảm bảo thông tin từ biểu đồ là đầy đủ và chính xác. Điều này giúp giảm rủi ro và đưa ra quyết định dựa trên thông tin đúng đắn.

4.4. Dũng cảm cắt lỗ khi cần

Việc xác định đúng thời điểm và mạnh dạn đặt lệnh cắt lỗ là một phần quan trọng của chiến lược giao dịch forex. Khi nhận thấy giá cổ phiếu đang theo xu hướng tiêu cực, quyết định cắt lỗ ngay là một bước quan trọng để bảo toàn vốn và ngăn chặn các thiệt hại tiềm ẩn.

Trong thực tế, thị trường chứng khoán không ngừng đối mặt với nhiều yếu tố rủi ro, và cho dù nhà đầu tư forex đang áp dụng chiến lược đầu tư giá trị hoặc tăng trưởng, quy tắc cắt lỗ vẫn là một nguyên tắc quan trọng. Các nhà đầu tư cần có sự nhạy bén để nhận biết khi nào cần phải cắt lỗ để đảm bảo an toàn vốn và đồng thời tìm kiếm những cơ hội đầu tư mới có triển vọng tích cực hơn.

Bằng việc mạnh dạn thực hiện quyết định cắt lỗ, nhà đầu tư forex không chỉ bảo vệ tài khoản của mình khỏi những biến động tiêu cực mà còn tạo ra cơ hội cho sự tái đầu tư đúng đắn. Việc này không chỉ giúp duy trì sự ổn định tài chính mà còn là chìa khóa quan trọng để đạt được hiệu suất đầu tư tích cực trong thời gian dài.

4.5. Nhận thức về “Zero Sum Game”

Hiểu rõ rằng thị trường forex là một “Zero Sum Game,” có nghĩa là lợi nhuận của một người đồng nghĩa với lỗ của người khác và ngược lại. Tránh tham gia vào giao dịch ồ ạt theo đám đông mà thiếu hiểu biết.

Bằng cách áp dụng những quy tắc này, trader có thể xây dựng một khung quyết định chặt chẽ, giúp họ kiểm soát cảm xúc và tránh được những rủi ro liên quan đến tâm lý FOMO khi giao dịch forex.

4.6. Tìm cho mình phong cách đầu tư forex

Như đã nói, việc đầu tư forex theo đám đông không chỉ khó khăn mà còn không đảm bảo mức lợi nhuận như kỳ vọng. Thậm chí khi đạt được thành công, mức lợi nhuận cũng thường không đáp ứng được sự kỳ vọng, bởi vì thị trường không phải lúc nào cũng là một “cả làng cùng vui,” nơi mà sự thắng thua là tương đối cân đối.

Mỗi cá nhân tham gia thị trường có thể được coi là người tham gia vào một cuộc đua đường dài. Người chiến thắng không phải là người tham gia theo đám đông mà là người có chiến lược giao dịch forex tốt nhất, áp dụng lý trí một cách chặt chẽ.

Điều quan trọng là hình thành và chuẩn hóa tâm lý, xây dựng một chiến lược rõ ràng và thực hiện quyết định dựa trên lý trí thay vì dựa vào cảm xúc. Việc này đòi hỏi sự kiểm soát tốt về tâm lý để giảm thiểu ảnh hưởng của FOMO (Fear Of Missing Out) và FUD (Fear, Uncertainty, Doubt). Tuy nhiên, việc này không có nghĩa là bạn không nên tận dụng thông tin từ FOMO và FUD để đưa ra quyết định thông tin có lợi. Điều quan trọng là sử dụng chúng một cách sáng tạo và có mục tiêu trong chiến lược đầu tư forex của mình.

4.7. Cập nhật liên tục kiến thức 

Để trở thành nhà đầu tư forex thành công, việc học hỏi và nắm vững kiến thức về thị trường là chìa khóa quan trọng. Các nhà đầu tư nổi tiếng như Warren Buffett, Filip Fisher, Peter Lynch đã chứng minh rằng chiến lược của họ dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về thị trường và doanh nghiệp.

Thị trường forex liên tục chịu ảnh hưởng từ những biến động và yếu tố không dự đoán được nằm ngoài tầm kiểm soát của trader. Vì thế, việc không ngừng nâng cao kiến thức để thành thạo các phương pháp giao dịch forex, kỹ thuật phân tích, và dự báo thị trường là hết sức quan trọng. Ngoài ra, việc đánh giá tác động của những yếu tố bất ngờ này trên thị trường cũng giúp trader xây dựng nhận định sâu sắc hơn.

Bằng cách không ngừng bổ sung kiến thức forex, trader có thể nâng cao khả năng đối mặt với những biến động không mong muốn và đưa ra quyết định linh hoạt. Việc hiểu rõ về cách các sự kiện và yếu tố có thể tác động đến thị trường giúp trader trở nên tự tin hơn trong quá trình đưa ra các quyết định giao dịch.

Tham khảo thêm: Phân tích các dạng tâm lý trong giao dịch Forex 

Kết luận

Tóm lại, hội chứng FOMO trong lĩnh vực đầu tư forex chứa đựng nhiều sự nguy hiểm trong quá trình giao dịch, vì nó có thể làm mất đi sự bình tĩnh và lý trí của trader, đặt bạn vào tình thế rủi ro. Sự lo sợ bị bỏ lỡ cơ hội và áp đặt quyết định dựa trên cảm xúc thay vì lý trí có thể dẫn đến các hậu quả tiêu cực trong giao dịch. Để vượt qua FOMO, các nhà đầu tư forex phải có sự hiểu biết sâu sắc về bản chất của FOMO và áp dụng kỷ luật cùng kiến thức để đối mặt và khắc phục. Ngoài ra, bạn nên tìm kiếm sàn forex uy tín để tham gia giao dịch, bởi một nền tảng đáng tin cậy để bạn có thể tập trung vào phát triển chiến lược và kiểm soát tâm lý, giảm thiểu tác động của FOMO trong quá trình giao dịch.

Các bạn có thể tham khảo thêm tại đây.